Inspectietechnieken

02-03-2018

Voor de eerste uitvoering dit jaar van de serie inspiratiesessies heeft Elektrolas gekozen voor het thema “Inspectietechnieken”. Lastechnisch adviseur Michael Hagelaars legt uit waarom voor dit thema is gekozen. “Samen met mijn collega’s merkten wij dat er veel behoefte is aan informatie over inspectietechnieken. Bij onze klanten komen we hierover vaak onduidelijkheid tegen en dat er veel vragen over spelen. Dus willen wij met deze middag op deze behoefte inspelen.” Michael Hagelaars denkt dat Elektrolas met deze keuze in deze behoefte heeft voorzien. “We hebben de basiselementen laten zien en ik hoor ook reacties van een aantal bezoekers dat zij voor bepaalde technieken meer de diepte in willen. In de inspiratiesessie in mei zullen we dat zeker gaan doen. Daar pakken we een paar technieken die nu heel populair zijn. Wervelstroomtechniek is zo’n item waar we nu al veel vragen over hebben gekregen.”
 

Als Elektrolas zelf lascoördinatieprojecten heeft waar het te maken krijgt met de borging van de laskwaliteit laat het bedrijf de betreffende inspecties uitvoeren door bijvoorbeeld Mistras, één van de drie bedrijven die tijdens deze inspiratiesessie een presentatie hield. Elektrolas houdt zelf de controle vóór, tijdens en na het lassen. Naast Mistras verzorgden Element Materials Technology en De Looper NDO & Analytical een presentatie. Na afloop van die presentaties konden de bezoekers kennisnemen van de diverse inspectietechnieken aan de hand van casussen uit de praktijk.

De Looper NDO en De Looper Analytical
De Looper NDO & Analytical is gespecialiseerd in de verkoop van apparatuur en chemicaliën ten behoeve van MPI (magnetisch) en LPI (penetrant) scheuronderzoek, UT (ultrasoon), EC (wervelstroom) en PMI (positieve materiaal identificatie). Beide bedrijven zijn actief in uiteenlopende takken van industrie. Directeur Erik van der Schouw ging in op de noodzaak van (preventief) inspecteren. Als argumenten voerde hij onder meer veiligheid en het voorkomen van ongevallen en incidenten aan. Ook noemde hij het voorkomen van economische schade door productieverlies en re-work. Daarna gaf hij aan welke techniek voor welke inspectie toegepast wordt. Achtereenvolgens besprak hij visuele inspectie (VT), penetrant scheuronderzoek (LPI), magnetisch scheuronderzoek (MPI), ultrasoon onderzoek (UT of US), wervelstroom onderzoek (EC of ET) en PMI en materiaalanalyse. Tot slot gaf Erik van der Schouw aan hoe je de inspectiemethode kunt controleren. Zijn goede raad is: “Bezint eer gij begint”, waarmee hij wil zeggen dat je je goed moet laten informeren en je eventueel laten bijstaan door een (extern) gecertificeerde deskundige.

Mistras
De Mistras groep is een wereldwijde organisatie die zich bezig houdt met het leveren van diensten op het gebied van niet destructief onderzoek (NDO) en inspectie. Daarnaast levert het ook geavanceerde apparatuur voor de uitvoering van niet destructieve metingen en verzorgt het trainingen op dit gebied. Technisch Manager NDO Edwin van Zanten behandelde tijdens zijn presentatie een viertal basis NDO technieken. Voor de oppervlaktetechniek waren dat het magnetisch testen en het penetrant testen. Voor volumineuze technieken waren dat het ultrasoon testen en het radiologisch testen. Vervolgens ging hij in op de toepassingen en voordelen van deze NDO technieken.

Sales Manager Leo van der Marel legde na afloop van deze presentatie uit wat de bezoekers konden zien op de stand van Mistras. “We laten de ultrasoon techniek zien en we hebben apparatuur meegenomen om een las en een plaat te onderzoeken. Daarnaast vertonen we een röntgenfilm waarop de fouten op een plaat duidelijk zichtbaar zijn. Ook van penetrant onderzoek op een roestvast stalen pijpje hebben we een voorbeeld meegenomen. Tot slot kunnen we ook magnetisch onderzoek laten zien. Eigenlijk dus alle technieken die we in onze presentatie hebben besproken. We zijn heel blij dat we hier bij Elektrolas mogen staan om onze kennis en kunde over te brengen op hun klanten en hen mogelijk te inspireren bij ons een verdiepingsbijeenkomst bij te wonen.”

Element Material Technology
Failure Analysis Engineer ir. Bram Hazenberg hield een presentatie met als titel ‘Het falen van constructies in relatie tot lassen’. Element houdt zich onder meer bezig met materiaal testen, metallurgisch onderzoek en schadeonderzoek. Uit onderzoek blijkt, dat bij 10% van de schadeonderzoeken door Element het toegepaste materiaal niet overeenkomt met het materiaal op tekening of blijkt het certificaat heel andere beproevingsresultaten te vermelden dan de door Element bepaalde waarden. Bram Hazenberg komt tot de conclusie dat lassen grote invloed heeft op de integriteit en kwaliteit van een constructie. Daarom is het zaak de opgestelde lasspecificaties te testen, waarbij de kwalificatieproeven een afspiegeling dienen te zijn van de werkelijke productieomstandigheden. Daarna ging hij in op verschillende faalmechanismen door scheurvorming, gevolgd door breuk.

Na afloop van de presentaties lieten Bram Hazenberg en zijn collega Sandra Wevers een aantal voorbeelden van deze failures zien. “Met onze (destructieve) materiaaltesten willen wij de mechanische eigenschappen van een verbinding of van de las zelf bepalen”, licht Sandra Wevers toe. “Aan het einde van de rit kunnen we dan zeggen of een constructie goed is of niet. Bij schadeonderzoek onderzoeken wij de oorzaak van schade. Maar we kunnen dit onderzoek ook preventief doen, bijvoorbeeld in geval een producent overweegt van leverancier te veranderen. Dan wil hij weten of het nieuwe materiaal aan dezelfde eisen voldoet als het materiaal van zijn oude leverancier.” 

Volgende inspiratiesessie
Al met al weer een leerzame middag waarbij de bezoekers getrakteerd werden op waardevolle inspiratieve voorbeelden en ideeën. Zowel de bezoekers als de leveranciers gaven aan zeer tevreden te zijn met het gebodene. Voor degenen die er dit keer niet bij waren komt er een herkansing, In mei van dit jaar volgt er naar aanleiding van deze inspiratiesessie een verdiepingsmiddag waar enkele NDO technieken nader behandeld zullen worden.

In maart vindt de volgende workshop plaats, dit keer met als onderwerp “Lasnaadaanduidingen”. Eenduidigheid bij het opstellen en het 'lezen' van werktuigbouwkundige tekeningen is van groot belang. Bent u geïnspireerd en ziet u het als een uitdaging om bij een volgende inspiratiesessie zelf een presentatie of demonstratie te verzorgen? Neem dan contact met ons op (telefonisch 0416-336 777 of per mail info@elektrolas.nl). Of wilt u de volgende inspiratiesessie bezoeken? Houdt dan onze website www.elektrolas.com en/of onze nieuwsbrief in de gaten, zodat u zich tijdig kunt opgeven om deze ook weer interessante bijeenkomst te kunnen bijwonen.


Wim de Grood
Groodspraak